Wie is de baas?

‘Kinderen moeten weten wie de baas is’, ‘Ze moeten leren dat ze soms ook dingen moeten doen die ze niet leuk vinden’, ‘Ze moeten luisteren’, ‘Je moet niet over je heen laten lopen’. Het ouderschap (of eigenlijk: de kinderen) wordt continu verkocht als iets vreselijks en je zou je haast afvragen waarom je er bewust voor zou kiezen. Want wie haalt er nu expres zoiets negatiefs in huis?

Sterke wil of veel doorzettingsvermogen?

Baby’s en kinderen die zich niet zo snel aan de kant laten zetten door een volwassene (bijvoorbeeld als ze genegeerd worden of ze het ergens niet mee eens zijn) worden al snel beschuldigd van het hebben van een ‘sterke wil’. Ik zeg expres ‘beschuldigd’, omdat het in deze context vaak als iets negatiefs wordt gezien.

Zodra datzelfde kind ouder is en een bepaald doel voor ogen heeft (bijvoorbeeld een hoge opleiding halen, een mega-project opzetten) wordt deze ‘sterke wil’ omgezet naar iets waar volwassenen wél positief naar kijken: doorzettingsvermogen.

Of we het positief (doorzettingsvermogen) of negatief (‘sterke wil’) zien heeft alles te maken met of wij volwassen het als wel/niet praktisch zien.

De baby die iedere avond op bed ligt te huilen heeft een ‘sterke wil’, omdat de volwassenen liever zien dat hij/zij stil is. Komen diezelfde volwassenen er echter later achter dat het kleintje het steeds uitschreeuwt van de pijn, dan zijn ze blij met zijn/haar doorzettingsvermogen.

Hoogbegaafd

Bij hoogbegaafden lijkt de omgeving sneller in de “je moet niet over je heen laten lopen”-modus te zitten. Hoogbegaafde kinderen hebben over het algemeen een grotere woordenschat en kunnen daardoor hun wensen ook beter verwoorden.

Ik ben de volwassene, ik weet het beter dan jij.

In onze maatschappij leren we vanuit verschillende hoeken dat de ouders het beter weten dan kinderen. De kinderen moeten namelijk nog van alles leren en dat hebben wij volwassenen al gedaan. Kinderen ‘horen’ dus te luisteren naar volwassenen, die weten immers veel meer.

Hoogbegaafde kinderen hebben, omdat ze zo anders denken dan gemiddeld begaafde kinderen, het sneller door als ze niet serieus worden genomen of hun gevoelens/wensen worden genegeerd. Omdat hun manier van denken anders is, zullen ze vaak ook eerder van zich laten horen. Met als gevolg dat ze gauw als ‘betweter’ of kind met een ‘sterke wil’ te boek komen te staan.

Dictator in huis?

Dictator ~ Een leider die alles alleen beslist en onderdanen onderdrukt. Alleenheerser.

Achter de opmerkingen ligt de opvatting dat ouders/opvoeders “de baas” zijn over kinderen. Hoewel we op werk, in regeringen etc. liever geen dictators zien, wordt ons aangepraat een dictator te zijn naar onze kinderen toe: volwassenen hebben het laatste woord, hebben alles te zeggen, kinderen niks.

At least one study has confirmed that people are less likely to ask for help when the person to whom they would normally turn wields the carrots and sticks. Needless to say, if people do not ask for help when they need it, performance suffers on virtually any kind of task.

This result is somewhat easier to see when the individual in charge is perceived as a punisher: the parent who might send the child to her room, the teacher who might write a zero in his book, the supervisor might turn in a negative performance appraisal. If you are the person who might be punished, you are approximately as glad to see the person coming as you are to see a police car in your rearview mirror. (This is one price that parents pay for presenting themselves as enforcers of “consequences” for misbehavior.)

~ Alfie Kohn, Punished by Rewards

Ik vertrouw op jou

Hoogbegaafd of niet, kind of volwassene: we willen allemaal graag gezien en serieus genomen worden. In plaats van aan de kant geschoven te worden omdat “ze niet over zich heen moeten laten lopen”, horen we het liefst dat er op ons vertrouwd wordt. Dat onze inzichten, wensen, behoeftes, ons hele zijn er ook toe doet.

We willen allemaal graag inspraak hebben bij de dingen die ons leven beïnvloeden. Kinderen zijn daarin niks anders dan volwassenen. Jezelf openstellen voor de ideeën van je kind kan je niet alleen veel vertellen over de denkwijze (en prioriteiten) van je kind, je zou ook nog eens verbaasd kunnen staan van de geniale out-of-the-box ideeën die genoemd worden.

Lukt het jou om de angst voor het “over jezelf laten lopen” los te laten bij je kinderen?

Standaard afbeelding
Hiranthi Herlaar
Hiranthi is Maker van KROOST, eigenaresse van Onexa, Liefdevol Opgroeien, en blogger bij HetKind en Stichting Hoogbegaafd!. Daarnaast schreef ze tips voor Opgroeien in verbondenheid, voorheen een project van Educare (niet meer online). In het dagelijks leven denkt, schrijft en praat ze veel over opgroeien in het algemeen. Van de ontwikkeling van baby’s en kleine kinderen, tot de persoonlijke ontwikkeling van volwassenen en de invloed van hun jeugd en huidige omgeving daarop.
Artikelen: 19

2 reacties

  1. Een mooi streven! Interessant om te lezen waarom wij als volwassen vaak het laatste woord willen hebben. Mee eens dat het anders zou moeten kunnen. Toch lijkt het me in de dagelijkse praktijk best moeilijk om de hele tijd toe te passen. Want tegelijk is je kind jouw verantwoording, dus moet het mee met wat jij moet/gaat doen op een dag. Zijn er dingen die moeten gebeuren. Als volwassene ga je niet een hele dag mee met een ander zijn dagelijkse routine en kan je beslissen thuis te blijven of iets anders te gaan doen. Een kind zal dat ongetwijfeld ook willen, maar die kan je niet zomaar alleen thuislaten. Een compromis hiertussen vinden is dan wel weer een mogelijkheid….maar op drukke dagen lukt/kan dit ook niet altijd.
    Stof om over ma te denken…leuk!

Geef een reactie

slot pro jepang