Soms kom je een bericht tegen waar je haren van overeind gaan staan. Niet van enthousiasme, maar eerder van frustratie of boosheid. Dat gebeurde me ook bij een bericht over de zogenaamde Bullycheck. Want wat stond daar nu eigenlijk geschreven?

De Bullycheck vraagt scholen om zich aan te sluiten bij hun initiatief. In het kort houdt dit in dat bedrijven later via Bullycheck na kunnen gaan of de kinderen die zijn komen solliciteren voor een stageplek of baan op school wellicht pestkoppen waren. Om ze vervolgens af te kunnen wijzen.
Volgens de stichting is de preventieve werking die uitgaat van BullyCheck op school groot: “Leerlingen denken wel twee keer na voordat ze doorgaan met hun pesterijen.”

Dit is pesten in het kwadraat!

Maar waarom roept dit zo’n weerstand bij mij op? Vooropgesteld: ik ben geen pest-expert. Ik ben ook geen onderwijzer. Ik ben en heb nooit gepest, en ook mijn kinderen zijn geen pesters noch worden ze gepest. Dus wat weet ik er eigenlijk van? Ik kan alleen luisteren naar mijn gevoel en mijn gezond verstand, en dat roept: Bullycheck, dat is pesten in het kwadraat! Het is kwaad met kwaad vergelden, het is terugpakken, en vooral: het gaat voorbij aan alle omstandigheden en oorzaken rondom dat pesten. Het legt de schuld direct bij het kind, waar ik denk dat er ook een grote rol is voor de betrokken volwassenen in de situatie (ouders, docenten, hulpverleners).

Hoe zou het goed kunnen zijn om kwaad met kwaad te vergelden? Wie schiet er met dit initiatief ook maar iets op? Kun je empathie en begrip kweken door kinderen op deze manier te beschadigen? Op welke manier wordt de pester hier geholpen, en hoe leert hij hiermee inzien wat er daadwerkelijk speelt?

Eigenlijk verdient Bullycheck deze aandacht niet eens. Toevallig kocht ik deze week het boek “Alles over pesten” van Mieke van Stigt. Lijkt me een prima aanrader voor meneer Bullycheck!

Standaard afbeelding
Joyce van den Bogaard
Redacteur bij hetkind.org, moeder van een puberdochter en een kleuterzoon, Montessori-adept, serie-binger, wikipediaverslinder, gadgetfreak en geïnspireerd in opvoeden en het leven door Alfie Kohn.
Artikelen: 27

6 reacties

  1. wat een vertrouwen in leraren en docenten blijkt er toch uit dit artikel! Ik wil hem graag terugleggen waar hij wat mij betreft hoort. Natuurlijk ga je bij een melding in Bullycheck niet ieder pestgeval vastleggen en heb je al behoorlijk wat stappen ondernomen om het pesten te stoppen. Alle boeken over pesten gelezen als professional, ouders betrokken en sta je machteloos omdat ouders vinden dat hun kind nooit blaam treft en het natuurlijk logisch is dat als hun kind iets irritant vindt, hij iets vervelends terug mag doen bij zijn schoolgenootje. Vooral voor die hardnekkige ouders is deze Bullycheck, niet voor de mensen voor de klas die al hun uiterste best aan het doen zijn! Als school moeten we leerlingen klaar maken voor een maatschappij waarin we elkaar respecteren, leren dat daden gevolgen hebben en aan het werken zijn voor onze toekomst. Willen wij onze kinderen echt leren school te overleven en dan pas te beginnen met het serieuze leven? Ik vind Bullycheck, op de juiste manier ingezet, een fantastisch idee! De samenwerking tussen school en het bedrijfsleven op een prachtige manier uitgewerkt! Een bedrijf hoeft een pester toch ook niet te weigeren, goede afspraken maken, waar beide partijen beter van worden is meer op zijn plaats! Eerlijke kansen voor eerlijke mensen, die niet het hoogst van de toren roepen.

    • Ik kan me deze reactie van iemand die blijkbaar in het onderwijs werkt goed voorstellen. Als ouders van pestkoppen de hand boven diens hoofd houden, sta je soms machteloos. Toch raad ik deze mevrouw aan om ook mijn boek Alles over pesten te lezen. Daarin wordt duidelijk gemaakt hoezeer pesten voortkomt uit spanningen in de groep. Dat praat het zeker niet goed, niet de rol van de pester, niet de rol van de ouders. Maar het geeft meer inzicht in wat er zich tussen kinderen (en volwassenen! tussen collega’s wordt ook gepest, en in tehuizen) afspeelt. En het maakt ook duidelijk hoe de structuur vanuit het team en vanuit de kwaliteit van leiderschap van leerkrachten moet komen. Juist het onderwijs is door zijn organisatie een zeer ingewikkelde constructie: je zet kinderen in horizontale groepen bij elkaar, op basis van leeftijd, terwijl ze nog volop sociaal moeten leren. Het sociale leerproces is idealiter juist verticaal: de jongeren leren van de ouderen, en zo wordt kennis doorgegeven. In de huidige situatie in het onderwijs ontbreekt kennis en inzicht over deze groepsprocessen, waardoor pesten lang kan blijven voortbestaan. En ja, daar word je soms behoorlijk wanhopig van, als leerkracht, als ouder, als gepest kind.
      Toch is het geen oplossing om het pestende kind zijn toekomst te onthouden. Sommige kinderen pesten uit angst en onzekerheid (als ik niet pest, pesten ze mij!) of uit pure sociale onhandigheid. Of omdat ze thuis te maken hebben met veel verbaal of fysiek geweld. Moet je deze kinderen straffen? Of denk je echt dat ze, als ze weten dat ze later geen baan zullen krijgen, ineens wél over de juiste sociale vaardigheden beschikken? Ik vind het een wreed idee, en zorgelijk dat mensen daarvoor staan te juichen.
      Het lijkt een makkelijke, rechtvaardige oplossing, maar nog afgezien van het feit dat het uiterst dubieus is wié nou eigenlijk de pester is, en wié bepaalt wie er wel of niet “gemeld” wordt (misbruik is zeer goed mogelijk), leidt het de aandacht weg van het probleem dat er hier en nu op scholen bestaat: het pesten is een signaal van een verziekt groepsproces, en door te dreigen met straf, later, los je dat niet op. Lees mijn boek, mevrouw, voor uzelf en uw leerlingen.

  2. p.s. nu blijkt overigens dat dit “voorstel” alleen bedoeld was om aandacht te genereren voor het probleem van wildgroei in anti-pestprogramma’s. Althans, dat zegt de initiatiefnemer nu. Helaas draagt zo’n actie niets bij aan kennis over pesten en het oplossen ervan, maar het roept blijkbaar alleen de onderbuikgevoelens op. En juist in het geval van pesten hebben we daar al veel te veel hinder van.

  3. Het is een bizar idee en volledig in strijd met ons rechtssysteem. Je wordt gestraft zonder dat je je kunt verdedigen en wel levenslang. Bizar, dat iemand zoiets überhaupt serieus kan nemen. Of moeten we dat niet doen, getuige de toevoeging van Mieke van Stigt?
    Het is hoe dan ook een hopeloze frustratie van een werkelijke oplossing. Jammer.

  4. Door schade en schande wijs, en heb ik me behoorlijk kunnen verdiepen in de bron van pesten. En de bullycheck is een brevet van vinger-wijzen, terwijl een kind in zijn oorsprong OK is, en gecorrigeerd kan/wil worden door de Nurture (ouders, school, buurt-ouders).
    Bekend is dat een brein op 24 jarige leeftijd klaar is, en dat is de cortex. Een kind wordt grotendeels door reptiel- en zoogdierbrein gestuurd. De laatste alleen zorgend voor the “inner-circle” en vatbaar voor humor (ook ten koste van) en doelen halen (dopamine voor dit breindeel). Van René Veenstra, Professor aan de RUG en met pesten als onderzoeksterrein, heb ik de informatie dat agressie door netwerkjes aantrekkelijk wordt gevonden. En van het brein weten we dat sex/territorium en vecht/vlucht-gedrag in het reptielbrein zich afspeelt. De cortex, lange termijn effecten overzien, is dus niet klaar. Een kind hoeft geen vrij spel te krijgen bij het aanleren van lol, en leren dat het niet ten koste gaat van iemand. Inzicht brein, hormonen (pret-hormonen), praatstijl (bijv. a.d.h.v. het GROK-spel) zijn methodes om kinderen in sport en spel te coachen. Je kunt ze als ontoerekeningsvatbaar zien, ze zijn niet klaar als mens en hebben kleine destructieve doelen welliswaar. Ik ben zelf vroeger gepest en wilde graag weten wat er in dat gedrag huist. Bij deze.

  5. als ik uit eigen ervaring mag spreken dan kan ik zeker beamen dat pesten vaak groepsgedrag is. Dit heb ik zelf meegemaakt in mijn klas hier op de basisschool in Amsterdam. Wij namen de kinderen vaak apart met hun ouders erbij, om hen los te weken uit de groep. Ik denk dat ik hiermee ook bepaalde zaken uit het artikel bevestig….

Geef een reactie

slot pro jepang