“Pestkopje wordt met gelijke munt terugbetaald”

Je gaat in de winkel bij de kassa in de rij staan om te betalen. Even later komt er een moeder en kind achter je staan. Het kindje heeft een eigen karretje en besluit daarmee tegen je benen aan te rijden. Wat zou jij doen?

Je gaat in de winkel bij de kassa in de rij staan om te betalen. Even later komen er een moeder en kind achter je staan. Het kindje heeft een eigen karretje en besluit daarmee tegen je benen aan te rijden. Wat zou jij doen?

Dit artikel verscheen eerder op Liefdevol Opgroeien.

Het filmpje bij de Telegraaf lijkt een verfilming te zijn van de verhaallijn uit een volksverhaal over anti-autoritaire opvoeding. Ze hebben geen bron opgegeven, dus dit kan ik niet met zekerheid zeggen. Indien dit inderdaad zo is: aan de reacties te zijn lijkt het merendeel dit niet te weten. Daarom blijft dit stuk relevant.

In het filmpje op telegraaf.nl zie je hoe de betreffende persoon een pak vla / yoghurt uit het karretje pakt, dit open maakt en over het kindje heen giet. Volgens velen een geweldige reactie op het ‘ettertje’.

Zelf word ik hier verdrietig van. Het geeft ook heel goed de algemene tendens in onze samenleving weer: oog om oog, tand om tand. Ongeacht je leeftijd: als jij mij iets aandoet wat ik niet leuk vind, dan mag ik jou ook iets aandoen wat jij niet leuk vindt. Wraak.

Wat ik in het filmpje lijk te zien (het originele geluid zit er niet bij) is een kindje dat het ziet als een spelletje. Een manier van contact maken wellicht. Er wordt door veel mensen geroepen dat de moeder ‘niks uitvoert’, terwijl je dit in werkelijkheid niet kunt zien. Ze houdt het kind inderdaad niet in een houdgreep, maar aangezien alleen het kindje met het volledige lichaam te zien is (de volwassenen zie je tot onder de schouders) valt niet te zeggen dat ze helemaal niks onderneemt. Daarnaast is het, naar mijn mening, niet altijd aan de ouders om maar meteen in te grijpen.

Je ziet ook slechts een deel van de interactie. We hebben geen idee wat er gebeurd is voor het begin van dit filmpje.

Natuurlijk wordt niemand blij van een kar(retje) dat meermaals tegen de benen aan wordt geduwd. Maar een pak vla / yoghurt pakken, dat ook nog eens niet van jezelf (maar van de winkel) is, en dat over een kind heen gieten is nou niet bepaald het goede voorbeeld geven.

Reageren op ongewenst gedrag (karretje tegen de benen aan duwen) door zelf ongewenst gedrag (pak leeggieten over hoofd) te vertonen is niet alleen hypocriet, het is ook een signaal naar de ander dat macht nemen over anderen, geen verantwoordelijkheid nemen over je eigen daden en het eigendom van anderen vernielen oké is, als je maar de sterkste van de twee bent.

‘Met knuffels en kusjes leert zo’n kind toch niet dat het niet mag?’

Ik vind het ergens wel komisch dat er vaak zo’n zwart/wit opvatting wordt gemaakt. Alsof alleen uiterste tegenstellingen mogelijk zijn. Het is niet agressief / autoritair reageren óf heel zoetsappig / laissez-faire reageren. Er zitten behoorlijk wat nuances tussen. Bij voorkeur geef je een reactie ergens in het midden daarvan.

Je kunt bijvoorbeeld heel goed duidelijk maken dat je zoiets niet fijn vindt. Gewoon door iets te zeggen als “Ik vind het niet fijn dat je tegen mijn benen aan rijdt”. Gaat het kindje wel door? Dan kunnen daar verschillende redenen voor zijn, zoals:

  • Het kind heeft moeite met grenzen (bijvoorbeeld door de leeftijd of een vorm van autisme).
  • Je lichaamstaal onderbouwt je woorden niet, waardoor je een gemengde boodschap overbrengt.

Je kunt ook op verschillende manieren reageren, zónder agressie. Bijvoorbeeld door:

  1. Het karretje zelf tegen te houden met je handen, zodat stoten met de kar niet meer kan.
  2. Naar ooghoogte van het kind te gaan en nogmaals aan te geven dat je het niet fijn vindt.
  3. Vragen of je de kar weer veilig los kan laten.

In de meeste gevallen is dat voldoende en de les is dan ook veel waardevoller voor het kind.

Je kunt zelfs de situatie ombuigen naar iets leuks. Als de boodschappen op de band gelegd kunnen worden dit doorgeven bijvoorbeeld (“Hey, ik zie dat jouw boodschappen op de band kunnen! Zal ik je een handje helpen of kan je dat al zelf?”).

‘Maar zo leren ze toch niks?’

In welke omstandigheden leer je het liefst nieuwe dingen? In een omgeving waarin je wordt vernederd? Een omgeving waar jouw zijn en kunnen totaal wordt genegeerd. Je aan zeer hoge standaarden moet voldoen, terwijl je dit nooit gaat lukken? Of liever toch een omgeving waar je serieus wordt genomen, de verwachtingen realistisch zijn? Waar het respectvol wordt aangegeven als je iets fout doet en je daarna gewoon weer op goede voet verder kunt?

Ik leer het best (en dus ook het meest) in een omgeving waar ik me veilig voel. En jij?


Standaard afbeelding
Hiranthi Herlaar
Hiranthi is Maker van KROOST, eigenaresse van Onexa, Liefdevol Opgroeien, en blogger bij HetKind en Stichting Hoogbegaafd!. Daarnaast schreef ze tips voor Opgroeien in verbondenheid, voorheen een project van Educare (niet meer online). In het dagelijks leven denkt, schrijft en praat ze veel over opgroeien in het algemeen. Van de ontwikkeling van baby’s en kleine kinderen, tot de persoonlijke ontwikkeling van volwassenen en de invloed van hun jeugd en huidige omgeving daarop.
Artikelen: 19

Eén reactie

  1. Hallo Hiranthi,
    Met belangstelling lees ik dit artikel. Ik zag het betreffende filmpje afgelopen week op FB en verbaasde mij op de vele, vaak felle reacties over de vergeldingsactie van diegene die door het karretje wordt aangestoten. Meestal reacties van goedkeuring. Maar zoals je ook al aangeeft in het artikel, is datgeen wat we in een eerste reactie ‘denken’ te zien ook datgene wat zich werkelijk afspeelt. Ik vermoed zelf dat eea in scene gezet. Meermalen bekijken van het filmpje laat zien dat de vrouwelijke persoon achter het kind een ogenblik een aanmoedigende duw geeft aan het kid, nadat deze een kort moment een vragende blik op haar richt! Buiten dat, mooi om te lezen hoe je ook kan reageren op een degelijke situatie en elkaar toch in je waarde te laten. Respectvol en leerzaam tegelijk, werkelijk contact zoeken met het kind, deze serieus nemen.

Geef een reactie

slot pro jepang