Wat is er mis met de supernanny?

Zo af en toe keek ik weleens naar de supernanny. Ik was eigenlijk ook wel nieuwsgierig hoe zij het aanpakte. Ik zie dat ze oprecht betrokken is met de ouders en de kinderen en hen graag wil helpen. Het lijkt me ook best een aardig mens, die nanny Jo. Maar die aanpak van haar, die strijkt me tegen de haren in.

Zo af en toe keek ik weleens naar de supernanny. Ik was eigenlijk ook wel nieuwsgierig hoe zij het aanpakte. Ik zie dat ze oprecht betrokken is met de ouders en de kinderen en hen graag wil helpen.  Het lijkt me ook best een aardig mens, die nanny Jo. Maar die aanpak van haar, die strijkt me tegen de haren in.

Focus op gedrag

Wat ik heel veel zie in opvoedland is de nadruk op het sturen van het gedrag. Ook de supernanny is daar vooral op gefocust. Een opvoedkundige aanpak wordt daarmee een training van kinderen. Alsof het dieren zijn, die gedresseerd moeten worden.

Er wordt vaak totaal voorbijgegaan aan wat er in het kind gebeurt. Wat er achter het gedrag zit, waarom een kind steeds aandacht vraagt. Of wat het met een kind doet om steeds weer op het strafstoeltje gezet te worden.

Aanpassen, maar tegen welke prijs?

De meeste kinderen zie je capituleren na verloop van tijd. Ze passen hun gedrag aan. Logisch, want uiteindelijk wil elk kind gewoon lief gevonden worden door zijn ouders. En bij deze, naar mijn idee ‘ouderwetse’, manier van opvoeden wordt daar eigenlijk misbruik van gemaakt.

Wat zit er achter het gedrag?

Ja, het kind lijkt in het gareel gekregen. Luistert naar de ouders, laat gewenst gedrag zien. Rust in huis. Ruimte voor leuke dingen. Ouders hebben weer zelfvertrouwen gekregen. Iedereen blij, zo lijkt het. Allemaal waar.

Maar: ten koste van wat? Wat heeft het kind geleerd? ‘Als ik me aanpas word ik aardig gevonden.’ ‘Naar mij wordt niet geluisterd, dus het heeft geen zin om me te laten horen.’ Of misschien zelfs wel: ‘Wat ik diep van binnen voel is niet goed, ik deug niet.’

Dwarsliggers

Het kind leert af om te vertrouwen op zijn eigen gevoel. Ervaart niet dat hij mag zijn zoals hij is. Voelt zich niet gehoord en gezien. Misschien gaat het verzet wel ondergronds en zit er diep in het kind, en later dus ook in de volwassene, een rebel verstopt, die zich uit als een stukje venijn of als saboteur.

De kinderen met de meeste pit, de kinderen voor wie het als levenbedreigend voelt om toe te geven, die kinderen gaan door tot het bittere eind. Dat zijn de kinderen, die moeilijk blijven doen. Dat zijn de kinderen waarbij straffen of belonen niet werkt. Zij dwingen ons een andere koers te varen.

Soms lijkt het of er steeds meer van deze ‘dwarsliggers’ komen. ‘Moeilijke kinderen’ met ongewenst gedrag. En misschien is dat juist wel goed. Zij zorgen ervoor dat we het anders gaan aanpakken. Dat we leren werkelijk naar kinderen te luisteren, hen serieus te nemen en te respecteren vooral. Want dan kan een kind zich vrij ontwikkelen en krijgen we de burgers waar we zo dringend behoefte aan hebben.

Standaard afbeelding
Karla Mooy
Karla Mooy is ontwikkelingspsycholoog en gespecialiseerd in het opvoeden van (vaak slimme) kinderen met moeilijk gedrag.
Artikelen: 4

15 reacties

  1. Helemaal mee eens. Je leert ze zich zelf aan te passen, bij hun binnenste vandaan te gaan tot ze op een punt komen dat ze niet meer weten wie ze nou ook weer zijn. Ze zijn geworden zoals zij denken dat andere hen het liefst zien. En dan begint de zoektocht….

  2. Maar hoe moet dat dan dat anders aanpakken/opvoeden?
    Ik had altijd veel houvast aan supernanny, maar heb dus zo’n dwarsligger waarbij het niet werkt.

  3. Grappig, toen ik als pedagogisch werker werkte, was ik echt fan van Nanny Jo. Nu ben ik moeder en klikt het totaal niet meer bij me. Ik ben ook erg veranderd, maar het us ook anders als het om je eigen kind gaat. Nu vind ik haar veel te hard. De kinderen worden er nauwelijks in betrokken terwijl zij wel geacht worden om heel erg te veranderen. Ook dingen als lang borstvoeding en samenslapen vind ik heel mooi en is zij op tegen…

  4. Geachte mensen allemaal

    Er moet mij iets van het hart , kleine kinderen in de leeftijd van 1 1/2 jaar , zijn hele intelligente wezentjes ,en beginnen dan al een beetje ( onbewust ) te manipuleren ! Hoe doen ze dat dan zou je zeggen ! Heel eenvoudig ze kijken naar de reactie van hun ouders ,en daar zit hem de kneep , want als uw kindje iets huilt of zucht dan kijken wek gelijk , en dat weet dat kleine mensje heel goed ! Ze hebben heel goed door wat er zich afspeelt ! Ik hoor zo vaak een welwillende lieve moeder aan haar twee jarige peuter vragen , wat wil je dan ???? ? Ik kan er wel een antwoord op geven ! Dat weten ze niet ! Hoe kan een kind van twee jaar weten wat hij wil ,hij heeft nog niks te willen ,ouders moeten niet zoveel vragen , het kind word daar dood zenuwachtig van .niks vragen ,gewoon meelopen in het dagelijkse leven ! Geloof me nou maar , het dagelijkse gezinsleven is een hele goeie leerschool voor een kleine peuter ,en hij moet weten dat niet alles om hem/ haar draait zet hem in de box en laat hem/ haar alleen spelen met zijn speelgoed , baker zijn speel terrein af daar word een kind zeker van , zo vroeg mogelijk leren dat wat op dek tafel staat aan bloemen en potjes daar moet hij afblijven , als je het weg gaat zetten denkt hij/zij dat de hele tafel van hem is ! Maar dat is die tafel niet er staat ook een hete pan op snap je wel dus wil je een kind in deze maatschappij groot brengen geef je grenzen aan als ouders dat vinden kinderen fijn ,en vraag ze niet zo veel ze worden er knetter gek van ! En ik kan het weten want ik heb mijn kinderen en kleinkinderen op gevoed en het zijn fijne mensen geworden !

    • Toch gek dan…toen mijn kids 2 waren wisten ze vaak precies wat ze (niet) wilden. Als ik ze liet kiezen uit twee of drie soorten broodbeleg konden ze prima aangeven wat ze wilden. Wat betreft kleding idem dito, ze voelen zelf of ze het warm/koud hebben en willen ze geen trui of jas aan, ook goed. Ik neem hem mee voor het geval ze zich bedenken. Op tafel dansen hebben ze inderdaad gedaan, alleen op de lage, de hoge vond ik te gevaarlijk. En nu….nu staan ze er nooit meer op. Wat ik daarvoor gedaan heb? Helemaal niks, toen het nieuwtje eraf was stopte het vanzelf. Hete pannen of bekers? Uitleggen en voorzichtig laten voelen, nog nooit problemen mee gehad. Ik leg liever uit dan dat ik ze van gevaar weghou, want als ze dan een keer aan mijn aandacht ontsnappen word het link. Nu kennen ze het gevaar en gaan er goed mee om. Idem voor traphekhes,nooit nodig gehad! Bij interesse gelijk gaan oefenen, zodat ze het veilig zelf konden doen. Mijn zoontje kwam met 15 mnd zelf, in z’n eentje de trap af, terwijl ik beneden was. Met 13mnd begonnen met oefenen.Nooit van de trap gevallen. Kinderen zijn inderdaad erg slim, dat kun je benutten! Het zijn ook mensen met een eigen mening/wil, waarom mag die niet gehoord worden en de jouwe wel? Dit is een oprechte vraag, ik ben daar benieuwd naar.

      • Helemaal mee eens!! Soms hoor ik mijn kinderen, maar vergeet ‘te luisteren’. Dan is daar mijn zoon of dochter die roept: “Mam je luistert niet naar mij!” En als ik het dan aandurf echt te luisteren kan ik zo veel van ze leren. Ze zijn één grote spiegel. Durf het aan om hier in te kijken en te zien wat het probleem werkelijk is. Wanneer ouders mij vertellen dat hun kinderen niet naar hen luisteren en gewoon maar doen waar ze zelf zin in hebben, stel ik hen de vraag hoe dat zit als ze het verhaal om zouden draaien. Ik vraag hen of zij er met hun volle aandacht bij zijn op het moment dat hun kind hen iets vraagt of iets verteld. Of check je op dat moment je mail, zet je koffie of app je even naar je vriendin? Juist, die spiegel dus…

    • He he helemaal mee eens!
      Vraag niet teveel aan kinderen.
      Ik heb het altijd al geroepen.
      Voral als je wilt dat ze iets doen.
      Niet ga je mee?! Nee kom we gaan!
      Tuurlijk mogen ze keuzes maken maar kleine.
      Zoals wat wil je opje brood…. kaas of worst.

    • Helemaal mee eens! In hun latere leven krijgen ze ook te maken met dingen die niet mogen/kunnen. Als je ze grenzen geeft zijn ze daar op voorbereid en kunnen ze er beter mee omgaan. Je kunt niet altijd je zin krijgen…

  5. Hoe moet het dan? Daar wil ik dan ook graag antwoord op? Ik heb hier een behoorlijk agressief meisje met ADHD, waarbij alles al is geprobeerd.

    • Als er echte gedragsproblemen zijn of andere complicaties dan is het zaak om hulp van een expert in te schakelen, die kennis heeft van wat er met jouw dochter aan de hand is. Nanny Jo is géén pedagoog of psycholoog en haar tips en trucs zijn af te raden, helemaal als er ernstigere problemen spelen. Heel veel sterkte gewenst.

  6. Laat iedereen het lekker op zijn/haar eigen manier doen. Voor ieder kind wat anders, voor elke ouder wat anders.
    Dat een time out o.i.d schade aanricht is complete onzin. Het gaat om een paar minuten waarbij je kinderen uit een stress situatie haalt. Hierna is er tijd voor uitleg en begrip voor gevoelens. ..als je het correct toepast.
    Om iets goed of fout te noemen vind ik dus te kortzichtig! Leven en laten leven mensen!

  7. Hoi lieve allemaal,
    Is er 1 goed en is dus de andere slecht?
    Of zit er in alle genoemde aanpakken voordelen en valkuilen?

    Hoi Karla, ik ben heel blij jou artikel over Jo hier te lezen.
    Al eerder merkte ik dat haar aanpak nogal afgewezen wordt in Nederland en dat vind ik jammer.

    Begrijp me goed.
    Ik ben helemaal vóór open gesprek met je kind en promoot dat zelf ook.
    Dan praat je inderdaad over luisteren naar je kind en je kind ook ruimte geven zichzelf te zijn, zoals anderen ook al opmerkten.
    Ik behoor ook tot de kinderen naar wie nooit geluistert werd en die enkel braaf moest zijn.
    Ik ben ook iemand die vind dat kinderen het recht hebben om zichzelf te zijn en gehoord te worden.

    Tegelijk ben ik er ook zeker van dat een aanpak van straffen en belonen zoals Jo dat voorleeft waarde heeft.
    Ik vind het dan ook jammer dat er splitsing ontstaat in pro-Jo of anti-Jo.

    Wanneer bijvoorbeeld de relatie tussen jou en je kind zo uit de hand is gelopen dat jouw kind zo’n beetje de dienst uitmaakt in huis, dan is luisteren naar je kind misschien niet de handigste eerste korte-termijn-aanpak.
    Rust in huis en ruimte voor leuke dingen krijgen. Ouders vinden weer hun zelfvertrouwen.
    Het kan nodig zijn eerst dát te creeren zodat ouders en kinderen weer adem krijgen om aan een rijkere aanpak te beginnen.

    Er zijn ook veel ouders die nog te weinig feeling hebben met de meer open luister relatie met hun kind. Omdat het gewoonweg veel te ver van ze afstaat. Ook binnen Nederland.
    Het kan ook heel goed, dat ze daar wel graag naar toe willen groeien, maar nog niet zover zijn om dat al plezierig toe te kunnen passen in alle situaties.
    Dan is het zoiets als een kindje direct op een 2-wielen-fiets zetten ipv op een driewielertje.
    De stap naar het ‘nieuwe’ opvoeden is dan echt te groot voor hen om te nemen, denk ik.

    Laten we van elkaar leren en verder groeien zonder te veroordelen.
    Opvoeden en persoonlijk groeien is al pittig genoeg.
    Zullen we de extra kruiden weg laten?

  8. Ook ik heb altijd graag de programmas met Jo gekeken, met veel bewondering voor haar gave de problemen in kaart te brengen en oplossingen te bedenken. Ze pakt de ouders flink aan, want die zijn meestal ook de oorzaak van het probleem. Ergens begrijp ik de kritiek op haar aanpak, er word idd “ongewenst” gedrag om zeep geholpen, terwijl het kind die negative gevoelens niet zomaar heeft gekregen. Maar ik zie de aanpak van Joe als tijdelijke oplossing, om een gezin weer op het goede pad te krijgen. En die aanpak van Joe is niets waard als niet ook de ouders hun gedrag veranderen! En wat wij niet moeten vergeten is dat wij alleen maar fragmenten zien, we weten niet wat zich achter de schermen afspeelt. Wij zien alleen maar de pieken, de extreme momenten, met dan een kersje op de slagroom…een soort van Happy End. Zo zit TV in elkaar. Ik denk dat achter de schermen veel meer gesprekken met de ouders plaatsvinden, samenwerking met therapeuten etc. Maar ik kan niet ontkennen dat het niet fair is voor de kinderen, in feite worden ze gestraft voor ongelukkig zijn. Dit zien we wel vaker in onze samenleving, niet alleen bij Jo’s programma.

  9. Sja… Nanny werkt niet? Ik ben het eens met wat hierboven word gesteld… dat het vaak een hele goede tussenfase is om helderheid te creeeren. Idd- bij kinderen die op de tafel zitten en ouders eronder bv. Zo kan ik ook echt jeuk krijgen van moeders die alles toestaan- het leven wat draait om kinderkeuzes…. van die moeders waarvan de kindertjes het later heel moeilijk gaan krijgen. kan me goed vinden in wat iemand hier boven zegt: kinderen moet je kleine keuzes geven. Als de verhoudingen weer goed zijn is er meer ruimte… Samen met het intelligent aanpakekn zoaals de dame die haar kinderen laat voelen aan hete dingen (ja, kachel au…is ook vrij praktische instelling). Op de tafel dansen is iets wat de meeste mensen niet toestaan- net zoiets als de bank als racebaan gebruiken. Ik ken kinderen die dat overal doen- en ouders die fluitend omhoog kijken… niet in mijn huis, denk ik dan- en zeg ik dan. Ik begrens en schaam me daar niet voor. Wat me aan tegenwoordig stoort is dat ouders de veiligheid niet zien van het grenzen geven. Het is als kind fijn om te weten wat er kan en wat er niet kan. In feite geeft Jo frost ze ook die basisveiligheid. Daar is niks fake aan. Helder. Fijn- dat is verantwoordelijkheid.

Geef een reactie

slot pro jepang